O projekcie

Portal NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS, poświęcony Mikołajowi Kopernikowi, uruchomiony został dnia 19 II 2010 r. pod adresem: copernicus.torun.pl dzięki współpracy kilku instytucji, tj. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Gminy Miasta Toruń, Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej, Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku oraz Muzeum Okręgowym w Toruniu jako partnerami.

W 2022 r. prace redakcyjno-administracyjne powierzono Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu, która przygotowała nową odsłonę portalu, m.in. nadając mu nowoczesny wygląd, udostępniając go zgodnie z obowiązującymi w Internecie trendami i zaleceniami w formie responsywnej i dodając nowe funkcjonalności (w tym wielojęzyczność, deklaracja dostępności) celem lepszej widoczności dla wyszukiwarek.

Zgodnie z założeniami portal kopernikański jest miejscem prezentacji biografii i spuścizny Astronoma. Jego główny trzon tworzy opowieść o życiu Kopernika, uprawianej przez niego nauce oraz o rewolucyjnym odkryciu astronomicznym i jego recepcji w nowożytnym świecie. Zagadnienia te przybliżone są w zamówionych specjalnie dla portalu tekstach autorstwa znanych współczesnych uczonych. Dodatkowym, ważnym elementem portalu są zasoby: archiwum zdigitalizowanych rękopisów pozostawionych przez Astronoma, opracowanych także w transkrypcji łacińskiej oraz w przekładzie, biblioteka umożliwiająca lekturę dawnych i współczesnych publikacji dotyczących życia Kopernika oraz jego działalności, a także bogata galeria zawierająca kolekcję różnorodnych wizerunków Kopernika, zbiór dzieł sztuki i fotografii dotyczących jego osoby lub przedstawiających miejsca związane z jego działalnością oraz obiekty noszące dziś lub w przeszłości jego imię.

Portal NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS to pierwsze tak obszerne, profesjonalnie przygotowane i publicznie dostępne w Internecie źródło informacji i materiałów o Koperniku. Prezentowane w nim kolekcje archiwaliów, książek, dawnych i współczesnych dzieł sztuki gromadzą w jednym miejscu cyfrowe wizerunki obiektów rozproszonych w różnych archiwach, bibliotekach i muzeach. Starannie dobrane grono autorów tekstów tworzą pochodzący z różnych polskich i zagranicznych ośrodków znani naukowcy, popularyzatorzy nauki oraz pasjonaci historii, astronomii, sztuki i samego Kopernika. Ich profesjonalizm i doświadczenie jest gwarancją rzetelności treści publikowanych pod adresem copernicus.torun.pl.

Portal skierowany jest do szerokiego grona odbiorców poszukujących informacji o życiu Mikołaja Kopernika, jego wielkim odkryciu i wpływie na późniejszy rozwój cywilizacji. NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS będzie tym samym internetową encyklopedią przeznaczoną dla uczniów, studentów, naukowców i wszystkich zainteresowanych prezentowaną problematyką.

Portal NICOLAUS COPERNIUS THORUNENSIS tworzony jest przez profesjonalistów – naukowców oraz pracowników bibliotek i muzeów, mających duże doświadczenie w popularyzacji treści tematycznie związanych z osobą, życiem i dziełem Mikołaja Kopernika oraz wdrażaniem nowoczesnych rozwiązań oraz zastosowaniem metod i narzedzi do cyfrowej kuracji treści. Dzięki temu portal ma szansę stać się rzetelnym, atrakcyjnym i przyjaznym dla użytkownika miejscem poszukiwania informacji o Mikołaju Koperniku. NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS daje wszystkim szansę przeżycia intelektualnej przygody z różnymi dziedzinami nauki i sztuki oraz oryginalnymi pismami pozostawionymi przez Kopernika.

Portal skierowany jest do całej społeczności internetowej. Przystępny sposób narracji w publikowanych tekstach, duża liczba ilustracji oraz atrakcyjna szata graficzna mogą zdecydować o jego popularności wśród uczniów, studentów i pasjonatów nie zajmujących się zawodowo Kopernikiem. Pod adresem copernicus.torun.pl znajdują się jednak materiały, które mogą być wykorzystane również przez ludzi świata nauki w pracy badawczej i dydaktycznej – rękopisy i wydania pism Kopernika oraz bogata literatura naukowa i popularnonaukowa poświęcona jego osobie, dziełu i tematom pokrewnym.

Portal NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS podzielony jest na kilka modułów:

BIOGRAFIA – zawiera informacje o życiu Kopernika, jego pochodzeniu, dzieciństwie spędzonym w Toruniu, studiach w Krakowie i we Włoszech oraz dojrzałych latach spędzonych na Warmii – w Lidzbarku Warmińskim, Olsztynie i Fromborku. W dziale tym można również znaleźć informacje o kontrowersjach wokół miejsca narodzin Kopernika czy jego życia prywatnego.

NAUKA I ODKRYCIE – to dział informujący o zainteresowaniach naukowych Kopernika i jego działalności na polu różnych dziedzin wiedzy, przede wszystkim astronomii, ale również ekonomii, medycyny, kartografii czy sztuki przekładu. Zamówione dla portalu teksty przedstawiają również historię poszczególnych nauk Kopernika w starożytności i średniowieczu. W dziale tym za pomocą tekstów i materiału ilustracyjnego szczegółowo przedstawiono przedkopernikańskie poglądy kosmologiczne, narzędzia używane przez wielkiego astronoma oraz jego prace nad teorią heliocentryczną.

REWOLUCJA KOPERNIKAŃSKA – zawiera bogato ilustrowane teksty poświęcone znaczeniu teorii Kopernika dla późniejszego rozwoju cywilizacji. Dział pozwala zapoznać się z recepcją teorii Kopernika w nowożytnym świecie i jej znaczeniem dla rozwoju nauk ścisłych, w tym zwłaszcza astronomii i kosmologii, oraz humanistyki. Prezentuje pokopernikańskie koncepcje kosmologiczne oraz historię światowej i polskiej astronomii od czasów Kopernika do XX wieku.

ZASOBY – umożliwiają zapoznanie się z pismami autorstwa Kopernika (w tym m.in. rękopisem De revolutionibus, pismami ekonomicznymi Kopernika, receptami oraz listami i dokumentami sporządzonymi własnoręcznie przez astronoma), przedstawionymi w postaci fotokopii rękopisów, które uzupełniają: transkrypcja łacińska, polskie tłumaczenie oraz profesjonalny komentarz. W dziale tym zamieszczono również moduł dający dostęp do kolekcji zdigitalizowanych obiektów – książek, czasopism i dokumentów życia społecznego dotyczących Mikołaja Kopernika, znaczenia i recepcji jego odkrycia oraz historii nauk, którymi się zajmował. Są tu publikowane zarówno starodruki, jak i najnowsze prace naukowe i popularnonaukowe pisane w różnych językach (udostępnione w bibliotekach cyfrowych w domenie publicznej lub na odpowiednich licencjach). Znajduje się tu również galeria z bogatym materiałem ilustracyjnym, pochodzącym ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Toruniu, Biblioteki Uniwersyteckiej UMK, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu oraz Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także kolekcji prywatnych. Prezentowane są m.in. różnorodne wizerunki Kopernika utrwalone w postaci grafik, obrazów, pomników i rzeźb, ale również występujące na dawnych i współczesnych medalach, znaczkach pocztowych czy monetach, fotografie miejsc związanych z życiem i działalnością Kopernika, a także obiektów noszące jego imię.

W portalu wykorzystano również następujące materiały:

• Woszczyk Andrzej, Nicolaus Copernicus Torunensis, Gazeta Toruńska, nr 258 (1966).
• Słupski Zygmunt, Mikołaj Kopernik, Praca, nr 1931 (1900), s. 796–797.
• Starowolski Szymon, Setnik pisarzów polskich albo pochwały i żywoty stu najznakomitszych pisarzów polskich, przeł. i koment. opatrzył Jerzy Starnawski; wstęp Franciszek Bielak i Jerzy Starnawski, Kraków 1970.
• Kopernik Mikołaj, O obrotach ciał niebieskich i inne pisma, przekł., wstęp i oprac. Ludwik Antoni Birkenmajer, Warszawa 2001.
• Kopernik Mikołaj, Zasady bicia monety, tłum. Jan Dmochowski, 1519–1522.
• Kopernik i jego dzieło, w: Dom Emisyjny Manuscriptum (URL: https://manuscriptum.pl/nasze-dzie%C5%82a1/o-obrotach-miko%C5%82aj-kopernik).
• ilustracje z serwisu Flickr, CC BY-SA 3.0.
• ilustracje z serwisu Wikimedia, CC BY-SA 3.0.

Portal NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS jest projektem realizowanym i finansowanym wspólnie przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika i Gminę Miasta Toruń.

W skład Rady Programowej wchodzą obecnie: 

prof. dr hab. Krzysztof Mikulski (UMK, Przewodniczący Rady Programowej)
prof. dr hab. Włodzimierz Jaskólski (UMK)
dr hab. Mieczysław Kunz, prof. UMK (UMK)
prof. dr hab. Andrzej Niedzielski (UMK)
dr hab. Andrzej Korytko, prof. UWM (UWM)
dr Michał Targowski (UMK, sekretarz Rady Programowej) 
Paweł Piotrowicz (Gmina Miasta Toruń)
Michał Kłosiński (Gmina Miasta Toruń)
Anna Broniewicz (Gmina Miasta Toruń)

W latach 2008–2010 portalem zarządzała Rada Programowa składająca się z przedstawicieli UMK i Gminy Miasta Toruń w następującym składzie:

prof. dr hab. Krzysztof Mikulski (UMK, Przewodniczący Rady Programowej)
prof. dr hab. Grzegorz Jarzembski (UMK, Wiceprzewodniczący Rady Programowej)
prof. dr hab. Andrzej Kus (UMK)
prof. dr hab. Andrzej Marecki (UMK)
dr hab. Teresa Borawska, prof. UMK (UMK)
Lucjan Broniewicz(Gmina Miasta Toruń)
dr Marek Rubnikowicz (Gmina Miasta Toruń)
Paweł Piotrowicz (Gmina Miasta Toruń)

Prace redakcyjne od 2022 r.

dr Liliana Lewandowska (UMK)
dr Dominik M. Piotrowski (UMK)
mgr Paweł Piotrowicz (Gmina Miasta Toruń)
dr Dominika Gołaszewska-Rusinowska (UMK, sekretarz redakcji)

Zarządzanie witryną

dr Liliana Lewandowska (zarządzanie treścią, koncepcja graficzna, programowanie, tłumaczenie na j. niemiecki)
dr Dominik M. Piotrowski (instalacja i zarządzanie systemem (CMS Joomla!), zarządzanie treścią, koncepcja graficzna, programowanie)
Agnieszka Koprowska (koncepcja i opracowanie graficzne)
mgr Paweł Piotrowicz (zarządzanie działem Wydarzenia)
dr Dominika Gołaszewska-Rusinowska (zarządzaniem działem Blog/Aktualności) 
mgr Ewa Skrenty (obsługa hostingu)

Redakcja w latach 2008–2010

Prace redakcyjne

dr Michał Targowski (Redaktor Naczelny )
mgr Bożena Bednarek Michalska (Zastępca Redaktora Naczelnego)
doc. Jarosław Włodarczyk
dr Iwona Urbańska
mgr Tomasz Wojciechowski

Zarządzanie witryną

dr Stanisław Bajtlik (przygotowanie tekstów do portalu)
dr hab. Teresa Borawska, prof. UMK (przygotowanie tekstów do portalu)
mgr Magdalena Dembek (przygotowanie tekstów do portalu)
dr Ryszard W. Gryglewski (przygotowanie tekstów do portalu)
dr Michał Kłosiński (przygotowanie tekstów do portalu)
doc. Michał Kokowski (przygotowanie tekstów do portalu)
prof. Janusz Małłek (przygotowanie tekstów do portalu)
prof. Krzysztof Mikulski (przygotowanie tekstów do portalu)
dr Iwona Paszek (przygotowanie tekstów do portalu)
dr Michał Targowski (przygotowanie tekstów do portalu)
dr Iwona Urbańska (przygotowanie tekstów do portalu)
doc. Jarosław Włodarczyk (przygotowanie tekstów do portalu)
dr Leszek Zygner (przygotowanie tekstów do portalu)
prof. Witold Chmielewski (realizacja filmów i animacji)
mgr Janusz Krysztop (realizacja filmów i animacji)
mgr Matylda Mazur (realizacja filmów i animacji)
mgr Jacek Janik (realizacja filmów i animacji)
Bartosz Staszkiewicz (realizacja filmów i animacji)
dr hab. Nikodem Pręgowski (koncepcja graficzna portalu)
mgr Danuta Deka (UCI UMK, obsługa programistyczna)
mgr Radosław Kutowiński (UCI UMK, obsługa programistyczna)
mgr Artur Sikora (UCI UMK, obsługa programistyczna)
mgr Tomasz Wojciechowski (UCI UMK, obsługa programistyczna)
mgr Joanna Przewięźlikowska (tłumaczenie na j. angielski)
mgr Edward Maliszewski (tłumaczenie na j. angielski)

Kwerendy i digitalizacja

Biblioteka Uniwersytecka UMK w Toruniu
Muzeum Okręgowe w Toruniu
Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Partnerem naukowym portalu jest Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Dzięki nawiązanej współpracy z tą instytucją pozyskano do zamieszczenia na stronach NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS materiały publikowane wcześniej przez Instytut w ramach jego działalności wydawniczej, m.in. najnowsze polskie kompletne wydanie Dzieł wszystkich Mikołaja Kopernika, a także cenne pozycje z serii „Studia Copernicana” i czasopisma „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”.

Rada Programowa podpisała również umowy o współpracy partnerskiej z innymi instytucjami:

• Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, które zapewniło dostęp do obiektów związanych z Kopernikiem na terenie Muzeum;
• Muzeum Okręgowe w Toruniu, które przekazało do opublikowania na portalu ok. 200 fotografii najcenniejszych obiektów związanych z osobą Mikołaja Kopernika oraz zapewniło dostęp do obiektów związanych z Kopernikiem na terenie Muzeum;
• Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, która udostępniła dla portalu kolekcję zbiorów specjalnych związanych z Kopernikiem i historią nauki.

Ponadto w pracach nad portalem korzystano ze współpracy z kilkudziesięcioma instytucjami archiwalnymi, muzealnymi bądź bibliotecznymi z Polski, Austrii, Belgii, Niemiec, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Włoch celem udostępnienia reprodukcji rękopisów bądź najstarszych kopii autografów Kopernika przechowywanych w ich zbiorach.

Portal NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS jest projektem długofalowym. Zawartość poszczególnych działów będzie na bieżąco rozbudowywana i aktualizowana.

Rada Programowa i Redakcja portalu NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS zapraszają wszystkie instytucje i osoby zajmujące się prezentowaną na portalu tematyką do współpracy przy tworzeniu profesjonalnego internetowego źródła informacji o Koperniku.